ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΝΕΥΡΟΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗΣ ΑΝΑΤΟΜΙΑΣ

Επισκεφθείτε την ιστοσελίδα του Εργαστηρίου εδώ

ΝΕΥΡΟΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ-ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ-ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ

• Το Εργαστήριο Νευροχειρουργικής Ανατομίας ιδρύθηκε το 2009
• Λειτουργεί στον Ευαγγελισμό, στο κέντρο της Αθήνας
• Σκοπός του είναι η εκπαίδευση και η έρευνα στην ανατομία του ανθρώπινου κρανίου/εγκεφάλου καθώς και στις νευροχειρουργικές τεχνικές
• Το Εργαστήριο διαθέτει 16 σταθμούς με χειρουργικά μικροσκόπια, ιατροτεχνολογικό εξοπλισμό, αίθουσα διαλέξεων και εκπαιδευτικό υλικό (προπλάσματα, βίντεο ανατομών/επεμβάσεων)

 

Εκπαίδευση – Έρευνα

• Το Εργαστήριο Νευροχειρουργικής Ανατομίας διοργανώνει Πρακτικές Ασκήσεις Νευροχειρουργικής Ανατομίας με συμμετοχή εκπαιδευτών από Ελλάδα και αλλοδαπή.
• Οι εκπαιδευόμενοι ασκούνται σε όλες τις προσπελάσεις κρανίου/εγκεφάλου υπό την ατομική επίβλεψη έμπειρου εκπαιδευτού.
• Το Εργαστήριο προάγει την Ερευνα με τη συμμετοχή Πανεπιστημιακών Υποτρόφων και με Δημοσιεύσεις σε έγκριτα Διεθνή Περιοδικά.
• Επιπλέον, παρέχεται πλήρης διοικητική και τεχνική υποστήριξη για τη διεξαγωγή πρακτικών ασκήσεων Συναφών Χειρουργικών Ειδικοτήτων (Κρανιοπροσωπική Χειρουργική, Πλαστική Χειρουργική, ΩΡΛ Χειρουργική, Ορθοπαιδική).

 

Δραστηριότητες

• 2010, 2011, 2013 και 2014: Πρακτική Άσκηση Νευροχειρουργικής Ανατομίας
• 2014, Φεβ 2016, Οκτ 2016, 2017 – 2024: Σεμινάριο Εκσκαφής Κροταφικού Οστού
• 2014, 2016 – 2024: Σεμινάριο Ενδοσκοπικής Χειρουργικής Ρινός & Παραρρινίων
• 2014 – 2019: Πρακτική Ασκηση Χειρουργικής Κεφαλής/Τραχήλου
• 2014 – 2016: Αρθροσκοπικές Χειρουργικές Τεχνικές Ώμου
• 2019 & 2024: Πρακτική Άσκηση Αισθητικής Ιατρικής για φοιτητές του Διεθνούς ΠΜΣ Αισθητικής Ιατρικής
• 2015 – 2025 Neurosurgical Anatomy and White Matter Dissection – Διεθνές

 

ΔΙΕΘΝΗΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

 

 

Εξειδικεύσεις

 

Τεχνική παρασκευής ινών λευκής ουσίας Η ακριβής γνώση της αρχιτεκτονικής του εγκεφάλου είναι απαραίτητη στη Σύγχρονη Νευροχειρουργική. Η γνώση της πολύπλοκης και συχνά διασταυρούμενης πορείας των ινών της λευκής ουσίας είναι αναγκαία για τον προεγχειρητικό σχεδιασμό και τη χειρουργική τεχνική. Η παρασκευή των ινών της λευκής ουσίας αποτελεί μια λεπτή και σύνθετη διαδικασία στην κτήση της νευροανατομικής γνώσης. Οι τρέχουσες μελέτες στο «Εργαστήριο Νευροχειρουργικής Ανατομίας» στοχευούν στην ακριβή εντόπιση και λεπτομερή παρασκεύη διαφόρων δεσμίδων λευκής ουσίας, καθώς και στον ορισμό της λειτουργικής και χειρουργικής τους σημασίας.

 

Νευροχειρουργική έρευνα Το Εργαστήριο εκπονεί νευροανατομικές μελέτες με σκοπό την ανάπτυξη ελάχιστα επεμβατικών προσπελάσεων στις εν τω βάθει εγκεφαλικές δομές.

 

Έρευνα – Δημοσιεύσεις σε έγκριτα διεθνή περιοδικά:

1. A Laboratory Manual for Stepwise Cerebral White Matter Fiber Dissection.

Koutsarnakis C, Liakos F, Kalyvas AV, Sakas DE, Stranjalis G. World Neurosurg. 84(2):483-93, 2015

2. The role of white matter dissection technique in modern neuroimaging: can neuroradiologists benefit from its use?

Liakos F, Koutsarnakis C. Surg Radiol Anat. 38(2):275-6, 2016

 3. The cerebral isthmus: fiber tract anatomy, functional significance, and surgical considerations.

Koutsarnakis C, Liakos F, Liouta E, Themistoklis K, Sakas D, Stranjalis G. J Neurosurg. 124(2):450-62, 2016

 4. The Microsurgical Anatomy of the Orbitofrontal Arteries.

Mavridis IN, Kalamatianos T, Koutsarnakis C, Stranjalis G. World Neurosurg. 89:309-19, 2016

5. Approaching the Atrium Through the Intraparietal Sulcus: Mapping the Sulcal Morphology and Correlating the Surgical Corridor to Underlying Fiber Tracts

Christos Koutsarnakis, Faidon Liakos, Aristotelis V Kalyvas, Evangelia Liouta, John Emelifeonwu, Theodosis Kalamatianos, Damianos E Sakas, Elizabeth Johnson, George Stranjalis. Oper Neurosurg (Hagerstown) 13(4):503-516, 2017

6. Towards a revised Spetzler-Martin arteriovenous malformation grading scale: redefining the “eloquent brain areas”. 

Liakos F, Stranjalis G, Koutsarnakis C. J Neurosurg Sci. 62(1):105-106, 2018

 7. Microsurgical Anatomy of the Precuneal Artery: Does It Really Exist? Clarifying an Ambiguous Vessel Under the Microscope. 

Mavridis IN, Kalamatianos T, Koutsarnakis C, Stranjalis G. Oper Neurosurg (Hagerstown). 12(1):68-76, 2016

8. Letter to the Editor: White matter fiber tract architecture and ventricular surgery. 

Koutsarnakis C, Liakos F, Kalyvas AV, Komaitis S, Stranjalis G. J Neurosurg. 126(4):1368-1371, 2017

9. Letter to the Editor: Approaches to the ventricular atrium.

Koutsarnakis C, Kalyvas AV, Stranjalis G. J Neurosurg. 126(4):1373-1374, 2017

10. The Superior Frontal Transsulcal Approach to the Anterior Ventricular System: Exploring the Sulcal and Subcortical Anatomy Using Anatomic Dissections and Diffusion Tensor Imaging Tractography.

Koutsarnakis C, Liakos F, Kalyvas AV, Skandalakis GP, Komaitis S, Christidi F, Karavasilis E, Liouta E, Stranjalis G. World Neurosurg. 106:339-354, 2017

11. Defining the relationship of the optic radiation to the roof and floor of the ventricular atrium: a focused microanatomical study.

Koutsarnakis C, Kalyvas AV, Komaitis S, Liakos F, Skandalakis GP, Anagnostopoulos C, Stranjalis G. J Neurosurg. 130(5):1728-1739, 2018

12. The habenula in neurosurgery for depression: A convergence of functional neuroanatomy, psychiatry and imaging.

Skandalakis GP, Koutsarnakis C, Kalyvas AV, Skandalakis P, Johnson EO, Stranjalis G. Brain Res. 1694:13-18, 2018

13. Letter: Microsurgical Anatomy of the Vertical Rami of the Superior Longitudinal Fasciculus: An Intraparietal Sulcus Dissection Study.

Koutsarnakis C, Liakos F, Stranjalis G. Oper Neurosurg (Hagerstown) 16(2):73-74, 2019

14. Sledge runner fasciculus: anatomic architecture and tractographic morphology.

Koutsarnakis C, Kalyvas AV, Skandalakis GP, Karavasilis E, Christidi F, Komaitis S, Velonakis G, Liakos F, Emelifeonwu J, Giavri Z, Kalamatianos T, Kelekis N, Stranjalis G. Brain Struct Funct. 224(3):1051-1066, 2019

15. Caroticoclinoid Bar: A Systematic Review and Meta-Analysis of Its Prevalence and Potential Implications in Cerebrovascular and Skull Base Surgery.

Skandalakis GP, Koutsarnakis C, Pantazis N, Kalyvas A, Komaitis S, Lani E, Drosos E, Kalamatianos T, Hadjipanayis CG, Natsis K, Stranjalis G, Piagkou M. World Neurosurg 124:267-276, 2019

16. Dorsal component of the superior longitudinal fasciculus revisited: novel insights from a focused fiber dissection study.

Komaitis S, Skandalakis GP, Kalyvas AV, Drosos E, Lani E, Emelifeonwu J, Liakos F, Piagkou M, Kalamatianos T, Stranjalis G, Koutsarnakis C. J Neurosurg. 132(4):1265-1278, 2019

17. The Parieto-Occipital Artery Revisited: A Microsurgical Anatomic Study.

Kalamatianos T, Mavridis IN, Karakosta E, Drosos E, Skandalakis GP, Kalyvas A, Piagkou M, Koutsarnakis C, Stranjalis G. World Neurosurg. 126:e1130-e1139, 2019

18. Spinal Atypical Rhabdoid Teratoid Tumor in an Adult Woman: Case Report and Review of the Literature.

Neromyliotis E, Kalyvas AV, Drosos E, Komaitis S, Bartziotas D, Skandalakis GP, Stranjalis G, Koutsarnakis C. World Neurosurg. 128:196-199, 2019

19. Angiosarcoma-related cerebral metastases: a systematic review of the literature.

Drosos E, Kalyvas A, Komaitis S, Skandalakis GP, Kalamatianos T, Liouta E, Neromyliotis E, Alexiou GA, Stranjalis G, Koutsarnakis C. Neurosurg Rev. 43(4):1019-1038, 2020

20. The frontal longitudinal system as revealed through the fiber microdissection technique: structural evidence underpinning the direct connectivity of the prefrontal-premotor circuitry.

Komaitis S, Kalyvas AV, Skandalakis GP, Drosos E, Lani E, Liouta E, Liakos F, Kalamatianos T, Piagkou M, Emelifeonwu JA, Stranjalis G, Koutsarnakis C. J Neurosurg 133(5):1503-1515, 2019

21. Mapping the superficial morphology of the occipital lobe: proposal of a universal nomenclature for clinical and anatomical use.

Koutsarnakis C, Komaitis S, Drosos E, Kalyvas AV, Skandalakis GP, Liakos F, Neromyliotis E, Lani E, Kalamatianos T, Stranjalis G. Neurosurg Rev. 44(1):335-350, 2021

22. Mapping the human middle longitudinal fasciculus through a focused anatomo-imaging study: shifting the paradigm of its segmentation and connectivity pattern.

Kalyvas A, Koutsarnakis C, Komaitis S, Karavasilis E, Christidi F, Skandalakis GP, Liouta E, Papakonstantinou O, Kelekis N, Duffau H, Stranjalis G. Brain Struct Funct. 225(1):85-119, 2020

23. Dissecting the default mode network: direct structural evidence on the morphology and axonal connectivity of the fifth component of the cingulum bundle.

Skandalakis GP, Komaitis S, Kalyvas A, Lani E, Kontrafouri C, Drosos E, Liakos F, Piagkou M, Placantonakis DG, Golfinos JG, Fountas KN, Kapsalaki EZ, Hadjipanayis CG, Stranjalis G, Koutsarnakis C. J Neurosurg 134(3):1334-1345, 2020

24. Advances in vascularized flaps for skull base reconstruction.

Oostra A, Koutsarnakis C, Georgalas C. Curr Opin Otolaryngol Head Neck Surg 29(1):36-43, 2021

25. Deciphering the frontostriatal circuitry through the fiber dissection technique: direct structural evidence on the morphology and axonal connectivity of the fronto-caudate tract.

Komaitis S, Koutsarnakis C, Lani E, Kalamatianos T, Drosos E, Skandalakis GP, Liakos F, Liouta E, Kalyvas AV, Stranjalis G. J Neurosurg 135(3):815-827, 2021

26. The corticotegmental connectivity as an integral component of the descending extrapyramidal pathway: novel and direct structural evidence stemming from focused fiber dissections.

Komaitis S, Liakos F, Kalyvas AV, Drosos E, Skandalakis GP, Neromyliotis E, Gerogiannis A, Troupis T, Stranjalis G, Koutsarnakis C. Neurosurg Rev. 44(6):3283-3296, 2021

27. The Topography of the Frontal Terminations of the Uncinate Fasciculus Revisited Through Focused Fiber Dissections: Shedding Light on a Current Controversy and Introducing the Insular Apex as a Key Anatomoclinical Area.

Liakos F, Komaitis S, Drosos E, Neromyliotis E, Skandalakis GP, Gerogiannis AI, Kalyvas AV, Troupis T, Stranjalis G, Koutsarnakis C. World Neurosurg 152:e625-e634, 2021

28. Treatment strategies for inverted papillomas with intracranial or intraorbital involvement.

Spinos D, Kalamatianos T, Terzakis D, Piagkou M, Georgalas C. J Laryngol Otol 135(10):904-910, 2021

29. Introducing the Posterior Condylar Emissary Vein as an Effective Surgical Landmark for Optimizing the Standard Retrosigmoid Approach: An Anatomo-Imaging Study.

Koutsarnakis C, Drosos E, Komaitis S, Mazarakis N, Neromyliotis E, Kalyvas A, Troupis T, Stranjalis G. World Neurosurg 158:174-179, 2022

30. Neuromonitoring in Severe Traumatic Brain Injury: A Bibliometric Analysis.

Karagianni MD, Brotis AG, Gatos C, Kalamatianos T, Vrettou C, Stranjalis G, Fountas KN. Neurocrit Care 36(3):1044-1052, 2022

31. A stepwise laboratory manual for the dissection and illustration of limbic and paralimbic structures: lessons learned from the Klingler’s technique.

Komaitis S, Stranjalis G, Kalamatianos T, Drosos E, Kalyvas AV, Skandalakis GP, Liouta E, Charalampopoulou E, Mazarakis N, Koutsarnakis C. Surg Radiol Anat. 44(7):1045-1061, 2022

32. Direct Comparison Between the Kawase Approach and Retrosigmoid Intradural Suprameatal Corridor to Access the Petroclival Region Using Computed Tomography Quantitative Volumetric Analysis: A Cadaveric Study.

Stavrinou P, Drosos E, Komaitis S, Skandalakis GP, Mazarakis NK, Kalyvas AV, Troupis T, Goldbrunner R, Stranjalis G, Koutsarnakis C. World Neurosurg. 166:e841-e849, 2022

33. Association between preoperative neurocognitive status and IDH1 mutation status in high-grade gliomas.

Liouta E, Kalyvas AV, Komaitis S, Drosos E, Koutsarnakis C, García-Gómez JM, Juan-Albarracín J, Katsaros V, Kalamatianos T, Argyrakos T, Stranjalis G. Neurooncol Pract. 30;10(2):132-139, 2022

34. Effectiveness of pharmacologic interventions for prevention of cerebral hyperperfusion syndrome following bypass surgery.

Skandalakis GP, Kalyvas A, Lani E, Komaitis S, Manolakou D, Chatzopoulou D, Pantazis N, Zenonos GA, Hadjipanayis CG, Stranjalis G, Koutsarnakis C. Brain Circ.  6;8(4):207-214, 2022

35. An Applied Anatomic Guide to Anterior Temporal Lobectomy and Amygdalohippocampectomy: Laboratory Cranial and White Matter Dissections to Inform Surgical Practice.

Charalampopoulou E, Neromyliotis E, Anastasopoulos L, Komaitis S, Drosos E, Skandalakis GP, Kalyvas AV, Stranjalis G, Koutsarnakis C. Oper Neurosurg (Hagerstown) 25(6):e315-e323, 2023

36. Response to letter regarding “Assessing the association between preoperative neurocognitive status and IDH1 mutation status in high-grade gliomas: A deeper look into potential confounding variables”.

Liouta E, Kalyvas AV, Komaitis S, Drosos E, Koutsarnakis C, García-Gómez JM, Juan-Albarracín J, Katsaros V, Kalamatianos T, Argyrakos T, Stranjalis G. Neurooncol Pract  25;10(6):597-598, 2023

37. Preoperative neurocognitive function as an independent survival prognostic marker in primary glioblastoma.

Liouta E, Koutsarnakis C, Komaitis S, Kalyvas AV, Drosos E, García-Gómez JM, Juan-Albarracín J, Katsaros V, Stavrinou L, Stranjalis G. Neurooncol Pract  11;10(6):527-535, 2023

38. Development of End-to-End AI-Based MRI Image Analysis System for Predicting IDH Mutation Status of Patients with Gliomas: Multicentric Validation.

Santinha J, Katsaros V, Stranjalis G, Liouta E, Boskos C, Matos C, Viegas C, Papanikolaou N. J Imaging Inform Med 37(1):31-44, 2024

39. The lateral retrocanthal transorbital endoscopic approach to the middle fossa: cadaveric stepwise approach and review of quantitative cadaveric data.

Komaitis S, Skandalakis GP, Drosos E, Neromyliotis E, Charalampopoulou E, Anastasopoulos L, Zenonos G, Stranjalis G, Kalyvas A, Koutsarnakis C. Neurosurg Focus. 56(4):E6, 2024

40. Parcellating the vertical associative fiber network of the temporoparietal area: Evidence from focused anatomic fiber dissections.

Drosos E, Komaitis S, Liouta E, Neromyliotis E, Charalampopoulou E, Anastasopoulos L, Kalamatianos T, Skandalakis GP, Troupis T, Stranjalis G, Kalyvas AV, Koutsarnakis C. Brain Spine. 28;4:102759, 2024

41. Establishing connectivity through microdissections of midbrain stimulation-related neural circuits.

Skandalakis GP, Neudorfer C, Payne CA, Bond E, Tavakkoli AD, Barrios-Martinez J, Trutti AC, Koutsarnakis C, Coenen VA, Komaitis S, Hadjipanayis CG, Stranjalis G, Yeh FC, Banihashemi L, Hong J, Lozano AM, Kogan M, Horn A, Evans LT, Kalyvas A. Brain 147(9):3083-3098, 2024

42. Deep brain stimulation of symptom-specific networks in Parkinson’s disease.

Rajamani N, Friedrich H, Butenko K, Dembek T, Lange F, Navrátil P, Zvarova P, Hollunder B, de Bie RMA, Odekerken VJJ, Volkmann J, Xu X, Ling Z, Yao C, Ritter P, Neumann WJ, Skandalakis GP, Komaitis S, Kalyvas A, Koutsarnakis C, Stranjalis G, Barbe M, Milanese V, Fox MD, Kühn AA, Middlebrooks E, Li N, Reich M, Neudorfer C, Horn A. Nat Commun 15(1):4662, 2024

43. Unveiling the axonal connectivity between the precuneus and temporal pole: Structural evidence from the cingulum pathways.

Skandalakis GP, Linn WJ, Yeh FC, Kazim SF, Komaitis S, Neromyliotis E, Dimopoulos D, Drosos E, Hadjipanayis CG, Kongkham PN, Zadeh G, Stranjalis G, Koutsarnakis C, Kogan M, Evans LT, Kalyvas A. Hum Brain Mapp 45(9):e26771, 2024

44. White matter connections within the central sulcus subserving the somato-cognitive action network.

Skandalakis GP, Viganò L, Neudorfer C, Rossi M, Fornia L, Cerri G, Kinsman KP, Bajouri Z, Tavakkoli AD, Koutsarnakis C, Lani E, Komaitis S, Stranjalis G, Zadeh G, Barrios-Martinez J, Yeh FC, Serletis D, Kogan M, Hadjipanayis CG, Hong J, Simmons N, Gordon EM, Dosenbach NUF, Horn A, Bello L, Kalyvas A, Evans LT. Brain 27:awaf022, 2025

 

 

Υπεύθυνοι

Γ. Στράντζαλης. Καθηγητής Νευροχειρουργικής, Πανεπιστήμιο Αθηνών

Χ. Κουτσαρνάκης. Νευροχειρουργός, Νευροχειρουργική Κλινική ΕΕΣ

Εκπαιδευτές
Α. Καλύβας. Επ. Καθηγητής Νευροχειρουργικής, Πανεπιστήμιο Αθηνών, Αττικό Νοσοκομείο

Λ. Σταυρινού. Επ. Καθηγητής Νευροχειρουργικής, Πανεπιστήμιο Αθηνών, Αττικό Νοσοκομείο

Π. Σταυρινού. Νευροχειρουργός, Νοσοκομείο Metropolitan, Αθήνα

Ε. Μπαϊραμίδης. Επιμελητής Νευροχειρουργικής, Νοσοκομείο Μυτιλήνης

Ι. Φούγιας. Consultant Neurosurgeon, Edinburgh, UK

M. Lee. Clinical Professor, Stanford University, USA

Διοικητική Υποστήριξη
Μ. Λουφαρδάκη.                 MSc

Τεχνική Υποστήριξη
Σ. Σιαμέτης.                          MSc